སྔོ་སྦྱོར་ཉམས་ཞིབ་སྡེ་ཚན། |
| བརྗོད་བྱ་སྤེལ་མཁན། རྩོམ་སྒྲིག་པ། (admin) ཟླ་ཚེས། 13.04.2016 |
སྔོ་སྦྱོར་ཉམས་ཞིབ་སྡེ་ཚན་གྱི་འཕེལ་རིམ་དང་གནས་བབས།
འགན་འཛིན་དང་པོའི་སྐབས།
འགན་འཛིན་ངོ་སྤྲོད།སྔོ་སྦྱོར་ཉམས་ཞིབ་སྡེ་ཚན་གྱི་འགན་འཛིན་དང་པོ་སྨན་རམས་པ་ལྷ་དབང་ལགས་དམ་པ་དེ་ཉིད་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༡ ལོར་དྷ་ས་དབུས་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་སྐབས་དང་པོའི་སྨན་པའི་སློབ་ཕྲུག་ཡིན་ལ། སྨན་སློབ་ཐོན་རྗེས་དབུས་སྨན་སྦྱོར་ཁང་དང་འཛིན་སྐྱོང་གི་བཀའ་བཀོད་བཞིན་བལ་ཡུལ་གློ་སྒྲིགས་འཛུགས་སུ་སྨན་པའི་འགན་ཁུར་ཞུས་པ་དང་ཆབས་ཅིག་བལ་ཡུལ་སྤོག་ར་ཁུལ་གྱི་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་ཁག་ཏུའང་སྐབས་སྐབས་སུ་ནད་པར་བརྟག་དཔྱད་སྨན་བཅོས་གནང་བས་གློ་སྒྲིགས་འཛུགས་དང་དེར་ཡོད་ཡུལ་མི་དང་བོད་མི་རྣམས་ལའང་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་བྱུང་ཡོད་པ་རེད། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༢ ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༡ ནས་ ༡༩༨༦ ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༣༠ བར་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་མོན་གྷོ་འདོད་རྒུ་གླིང་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་ཡན་ལག་སྨན་ཁང་དུ་སྨན་པའི་ལས་འགན་བཞེས། དེའི་རྗེས་དིལླི་ནི་ཛ་མུ་དིན་ཡན་ལག་སྨན་ཁང་དང་བལ་ཡུལ་ཀ་ཐ་མན་ཀྲུ་ཡན་ལག་སྨན་ཁང་སོགས་སུ་འགན་འཛིན་སྨན་པའི་ཕྱག་ལས་གནང༌།
ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༤ ཟླ་བ་ ༩ ལོ་ནས་དབུས་སྨན་རྩིས་ཁང་སྔོ་སྦྱོར་ཉམས་ཞིབ་སྡེ་ཚན་གྱི་སྨན་པའི་འགན་འཁུར་རྐང་བཞེས་གནང་བ་དང༌། ཕྱི་ལོ ༡༩༩༨ ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༡ ནས་སྔོ་སྦྱོར་ཉམས་ཞིབ་སྡེ་ཚན་གྱི་འགན་འཛིན་དུ་བསྐོ་བཞག་གནང་བ་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༣ ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༢༨ བར་འགན་བཞེས་གནང༌། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༣ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡ ནས་ ༢༠༠༥ ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༣༠ བར་སྡེ་ཚན་གྱི་འགན་འཛིན་སྨན་པ་ལྷ་དབང་ལགས་སྐུའི་བབ་དང་བསྟུན་སྡེ་ཚན་གྱི་སློབ་སྟོན་པའི་ལས་ཁུར་གནང༌། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༥ ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༡ ནས་ཆོད་གན་ཐོག་སློབ་སྟོན་པར་མུ་མཐུད་བསྐོ་བཞག་གནང༌། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༧ ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༡ ནས་བསྐྱར་དུ་ལོ་གཅིག་རིང་ཆོད་གན་ཐོག་ལས་འགན་རང་བཇགས་བསྐོ་བཞག་གནང་འདུག སྨན་རམས་པ་ལྷ་དབང་ལགས་དམ་པ་དེ་ཉིད་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༡ ནས་སྨན་སྦྱིན་སློབ་ཁང་དུ་འཛུལ་ཞུགས་གནང་བ་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ བར་ཏེ་ཞབས་ལོ་བཞི་བཅུ་ལྷག་གི་རིང་སྨན་རྩིས་ཁང་དུ་ལྷག་བསམ་གཡོ་མེད་ཀྱི་རང་འཁྲིའི་ཞུ་སྒོ་རྣམས་འཐུས་ཚང་དང་ལེགས་སྒྲུབ་གནང་ཡོད་ཅིང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོར་སྐུའི་འཕེན་པ་རྫོགས་ཡོད་། དམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་མི་ཚེ་ཧྲིལ་བོ་སྨན་རྩིས་ཁང་ལ་ཞབས་ཞུ་ཞུས་ཡོད་པར་བརྟེན་བོད་གཞུང་སྨན་རྩིས་ཁང་དབུ་བརྙེས་ནས་མི་ལོ་ལྔ་བཅུ་འཁོར་བའི་དུས་དྲན་མཛད་སྒོའི་ཉིན་༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་དབུ་བཞུགས་ཐོག་མི་ཚེ་ཧྲིལ་བོར་ཞབས་འདེགས་སྒྲུབ་པའི་ལེགས་གསོལ་བྱ་དགའ་དེ་བཞིན་ཁོང་གི་སྐུ་ཟླ་ཨ་ཅག་ཀུན་འཛོམས་བཟང་མོ་ལ་གནང་ཡོད།
སྡེ་ཚན་གྱི་གནས་བབ་སྤྱི།
སྡེ་ཚན་འདི་ཡང་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༠ ཙམ་ནས་ཉམས་ཞིབ་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་གནས་བབ་འོག་ཐོན་རྫས་ཁ་ཤས་ལ་ཚོད་ལྟའི་ལས་གཞི་མགོ་འཛུགས་ཀྱིས་རིམ་པས་འཕེལ་རྒྱས་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། སྡེ་ཚན་འདིའི་ལས་འགན་གཙོ་བོ་ནི་བོད་ཀྱི་གསོ་བ་རིག་པའི་སྔོ་སྨན་གྱི་སྦྱོར་ཚུལ་ལག་ལེན་གཞི་རྩར་བཟུང་སྟེ་སྙིང་བཅུད་ཕབ་བཙགས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་མིའི་ལུས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་དང་འབྲེལ་བའི་ཐོན་དངོས་འདྲ་མིན་སྦྱོར་བཟོ་བྱེད་སའི་སྡེ་ཚན་ཞིག་ཡིན། སྡེ་ཚན་འདི་ནས་བཟོ་སྦྱོར་བྱས་པའི་ཐོན་དངོས་རྣམས་བོད་ལུགས་གསོ་བ་རིག་པའི་སྦྱོར་ཚུལ་གཅིག་བུ་གཞི་ལ་མ་བཞག་པར་དེང་གི་རིག་གསར་ལམ་ནས་ཀྱང་ལས་སྣོན་དང་བརྟག་དཔྱད་མཐར་ཕྱིན་གནང་སྟེ་ཐོན་དངོས་རེ་རེའི་ཕན་ནུས་དང་ཡུན་ཚད་སྤྱོད་ཚུལ་སོགས་དེང་གི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོན་རྫས་ཁྲིམས་ལུགས་དང་མཐུན་གང་ཐུབ་ཀྱིས་བཟོ་སྦྱོར་བྱེད་མུས་བཞིན་ཕྱི་ནང་མི་རིགས་ལ་དགེ་ཕན་གང་ཆེ་ཐོན་བཞིན་ཡོད་ལ། འཛམ་གླིང་ཡུལ་གྲུ་གང་ས་ནས་ཉོ་མཁན་ཡང་ལོ་རེ་ནས་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། སྡེ་ཚན་འདི་མགོ་བཙུགས་པ་ནས་ད་ལྟའི་བར་འགན་འཛིན་སྐབས་སོ་སོའི་རིང་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་དང་གཞི་རྒྱ་ཆེ་རུ་ཇི་ལྟར་བཏང་ཡོད་མེད་གཤམ་གྱི་འགན་འཛིན་སོ་སོའི་སྐབས་ཀྱི་ཐོན་རྫས་སྣེ་གྲངས་དང་ཕོན་འབོར། སྡེ་ཚན་གྱི་ཆ་རྐྱེན་ལས་ཤེས་ཐུབ། འགན་འཛིན་འདིས་སྔོ་སྦྱོར་ཉམས་ཞིབ་སྡེ་ཚན་གྱི་ལས་འགན་ཞུས་་རིང་ལོ་རེ་རེའི་ཐོན་དངོས་གསར་བཟོ་དང་ཐོན་དངོས་རྣམས་ཀྱི་ཕོན་འབོར་ནི་གཤམ་གསལ་རེའུ་མིག་ལྟར་ལགས་སོ།།
| ལོ་དུས། | ཐོན་དངོས་གསར་བཟོ། | ཐོན་དངོས་སྤྱིའི་ཕོན་འབོར། |
| ༡༩༩༥ | ཤ་གསོས་པད་དཀར། | ༤༣༧ |
| ༡༩༩༦ | སྨན་ཇ། | ༤༨༨༤༧ |
| ༡༩༩༧ | རྨ་སྨན། གཉེར་དག སྟོབས་སྐྱེད་བཅུད་འདུས་རྒྱ་མཚོ། | ༦༥༠༣༥ |
| ༡༩༩༨ | བྱུག་སྣུམ་ཨ་གར་བདེ་སྟེར་དང་། ཨ་རུ་ཡ་ཆམ་ཟླ་ཞུན། པགས་བྱུང་སྦྲ་མ་ར། | ༡༡༤༢༩༧ |
| ༡༩༩༩ | སྨན་ཇ་ཇ་ཤིང་ལྔ་པ། རབ་དགའ་དབྱངས་འཛིན། | ༡༣༨༨༧༩ |
| ༢༠༠༠ | རླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་སྨན་ཇ་དང་གཉེར་དག་ག་མོ་ལི། སྨན་སོགས་ལ་བླུག་སྣོད་ཀྲུབ་གསར་བཟོ་བྱས། | ༡༡༠༥༣༡ |
| ༢༠༠༡ | རྩི་དྭངས་སྨན་མར་དང་། པགས་གསོས་ཕྱེ་མ། བྱུག་པ་བདེ་བྱེད། | ༩༨༨༤༩ |
| ༢༠༠༢ | ཚེ་འཕེལ་བདུད་རྩི། བློ་འཕེལ་བདུད་རྩི། | ༡༡༤༧༨༩ |
གལ་ཆེའི་ལས་གཞི།
ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༤ ཟླ་བ་ ༩ ནང་སྨན་རྩིས་ཁང་ཉམས་ཞིབ་སྡེ་ཚན་གྱི་དངོས་བཟོ་ཁང་གསར་འཛུགས་གནང་བ་དང་ལོ་འདིར་ཐོག་མར་ཤ་གསོས་པད་དཀར་མཛེས་གསལ་འདི་ཉིད་ལ་ཚོད་ལྟ་རིམ་པར་གནང་སྟེ། ཕྱི་ལོ ༡༩༩༥ ལོའི་ནང་ཤ་གསོས་ཤེལ་དམ་གྲངས ༤༣༧ བཟོ་སྐྲུན་ཞུས་ཏེ་གང་ལེགས་བྱུང་། དེ་ནས་རིམ་པས་ཐོན་སྐྱེད་མང་དུ་གཏོང་གནང༌མཛད་པའི་ཆེད་དབུ་འཛིན་དང་། ཉམས་ཞིབ་འགན་འཛིན་༸སྐུའི་བླ་སྨན་པ་བསྟན་འཛིན་ཆོས་གྲགས། རྣམ་རྒྱལ་ཁྱུ་སར་བཅས་རྒྱ་གར་གྱི་ཇའི་བཟོ་གྲྭར་བལྟ་སྐོར་དང༌། སྔོ་སྨན་ཁོ་ནའི་སྨན་ཇའི་ཉམས་ཞིབ་དང་ཚོད་ལྟ་ཐེངས་ཁ་ཤས་གནང་བར་སྨན་ཇའི་བྲོ་བ་དང་སྤུས་སོགས་ཡག་པོ་བྱུང་བས་རིམ་གྱིས་འཕེལ་རྒྱས་སོང་བའི་ནང་འཕྲུལ་འཁོར་ལ་བརྟེན་ནས་སྨན་ཇའི་སྦྱོར་བཟོ་གཅིག་ལ་བླུག་སྣོད་མི་འདྲ་བ་གཉིས་བྱས་ཏེ་བཟོ་སྐྲུན་གྱིས་ཚོང་འགྲེམས་བྱ་རྒྱུ་མགོ་འཛུགས་བྱས་ཏེ་ཕྱིར་ཚོང་ཁང་དང་ཡན་ལག་སྨན་ཁང༌། རིམ་པས་ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་བཅས་ལ་འགྲེམས་སྤེལ་ཞུས། སྨན་ཇ་འདི་བོད་གྱི་གསོ་བ་རིག་པའི་སྔོ་སྦྱོར་ཁོ་ན་ལས་བཟོ་སྐྲུན་ཞུས་པར་བརྟེན་ད་ལྟའི་བར་གྲུབ་འབྲས་གང་ལེགས་བྱུང་ཡོད་པས། དེས་གསོ་རིག་ཐོན་དངོས་ལ་དོ་སྣང་གསར་པ་ཞིག་བསྐྲུན་ཡོད།
གོང་གི་ཤ་གསོས་པད་དཀར་དེ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༧ ལོ་ནས་རིམས་པས་སྤུས་ཀ་ལེགས་སུ་གཏོང་བ་དང་གྲངས་འབོར་སོགས་རྒྱ་ཆེར་འགྲེམས་སྤེལ་དང་ཚོང་བསྒྱུར་དངོས་སུ་བྱེད་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད། དེ་ནས་སྟོབས་བསྐྱེད་བཅུད་འདུས་རྒྱ་མཚོ་དང་གསོ་རིག་རྨ་སྨན་རབ་འབྱོར་རྣམ་རྒྱལ་སོགས་རིམ་ཀྱིས་ཐོན་དངོས་གསར་བཟོ་རྣམས་ལ་ཐུགས་ཞིབ་ནན་ཏན་དང་གོ་བསྡུར་བགྲོ་གླེང་བཅས་ལེགས་ཆ་དུ་མ་བླངས་ཏེ། ཚོད་ལྟ་ཐེངས་མང་བྱས་རྗེས་དངོས་སུ་བཟོ་སྐྲུན་ཞུས་ཏེ་དབུས་དང་ས་གནས་ཡན་ལག་སྨན་ཁང༌། དིལླིི་ཕྱིར་ཚོང་ཁང་བཅས་བརྒྱུད་དེ་ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་ལ་ཚོང་འགྲེམས་ཐུབ་པ་མ་ཟད། ཕྱི་ནང་གི་མི་སྣ་མང་པོས་དགའ་སྤྲོ་དང་བསྔགས་བརྗོད་ཆེན་པོ་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༨ ཟླ་བ་ ༦ ཚེས་ ༢༥ ཉིན་ནས་བཟུང་ཉམས་ཞིབ་སྡེ་ཚན་ནས་སྔོ་སྦྱོར་ཉམས་ཞིབ་སྡེ་ཚན་ཞེས་ཟུར་དུ་སྡེ་ཚན་བཀོད་སྒྲིག་གནང་བ་དང་སྡེ་ཚན་འདིའི་འགན་འཛིན་ཡང་སྨན་རམས་པ་ལྷ་དབང་ལགས་བསྐོ་བཞག་གནང་། དེའི་སྐབས་དབུས་ཡིག་ཚང་འོག་ཁང་དུ་ཐོན་དངོས་བཟོ་ཁང་དང་། སྨན་པའི་ལས་ཁུངས་བཅས་ཁང་མིག་གཉིས་ཅན་ཞིག་ལས་མེད་ནའང་ཁང་པ་དང་འཕྲུལ་འཁོར་ལས་བྱེད་བཅས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་ཡོད་མིན་ལ་མ་ལྟོས་པར་ལས་འགན་ཐོག་འཐུས་ཤོར་མེད་པར་ཧུར་ཐག་གང་ལེགས་གནང་ཡོད།
སྐབས་དེར་གསར་བཟོའི་སྨན་ཇར་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱིས་ཐུགས་མོས་ཡོད་སྟབས། མིའི་ལག་ཤུགས་ཁོ་ནར་བསྟེན་ཏེ་བཟོས་ན་ཁ་འཁོར་མིན་གྱིས་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་སྨན་ཇའི་འཕྲུལ་འཁོར་ཞིག་གསར་གཟིགས་གནང་། དེ་བཞིན་མཁས་དབང་ཆེན་པོ་འཇུ་མི་ཕམ་འཇམ་དབྱངས་རྣམ་རྒྱལ་རྒྱ་མཚོས་ལྗགས་རྩོམ་གནང་བའི་ཉེར་མཁོ་སྐབས་བརྒྱད་དང་། མན་ངག་ལྷན་ཐབས་སྦྱར་ཏེ་པགས་ཁྲ་དང་ཤ་བཀྲ་གཙོར་བཟུང་དང་པགས་ནད་ཀྱི་དབྱེ་བ་གཞན་དུའང་ཕན་ཆེད་གསོ་རིག་པགས་ཁྲའི་བྱུག་པ་དང་། གསོ་རིག་ཨ་རུ་ཡ་ཆམ་ཟླ་ཞུན་ཁ་ཚར་ཅན་གཉིས་སྦྱོར་བཟོ་བྱས་ཏེ་འགྲེམས་སྤེལ་ཞུས། དེ་བཞིན་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་རེ་འདུན་ལྟར་སྦྱོར་སྡེ་གཞི་བཟུང་རླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་གསུམ་གྱི་ལྡང་དུས་སོ་སོར་གཉེན་པོ་དུས་གསུམ་སྨན་ཇ་ཞིག་ཀྱང་གསར་བཟོ་ཟིན་པ་དང་། ཡང་ཕྱི་རྒྱལ་བ་བུ་མོ་རོ་སི་དང་། སྨན་པ་གཡང་འབུམ་རྒྱལ་རྣམ་གཉིས་ནས་ཕྱིར་ཚོང་དངོས་རིགས་ཁྱབ་བསྒྲགས་ཀྱི་དེབ་ཆུང་ཞིག་དབྱིན་བསྒྱུར་ཞུས་པ་དང་། ཐོན་དངོས་ཀྱི་འགྲེལ་བརྗོད་གཞིར་བཟུང་སྨན་རྒྱུ་སྒྲིག་གཤོམ་དང་། སྔོ་སྨན་དཔེ་རིས་སྨན་ཐང་། སྦྱོར་བཟོའི་རྣམ་པ་འདྲ་མིན་གྱི་དཔེ་རིས་བཅས་པའི་འགྲེམ་སྟོན་ཁང་ཞིག་དང་། དེང་དུས་ཚན་རིག་ནས་སྨན་རྒྱུའི་སྤོས་ཚད་ལ་སྐྱོན་གནས་འཚོལ་ཞིབ་དང་། གཙང་སྦྲའི་གནད་འགག་གི་ལམ་ནས་ཚན་རིག་བརྟག་དཔྱད་ཁང་ཞིག་ཀྱང་གསར་འཛུགས་གནང་།
དེ་མིན་གློ་སྨན་དང༌། མིག་སྨན། ལྟེ་བྱུག་བཅས་ལ་ཚོད་ལྟའི་ཉམས་ཞིབ་གནང་སྟེ། རིམ་པས་སྔོ་སྦྱོར་ཉམས་ཞིབ་ཀྱི་ཐོན་རྫས་རྣམ་གྲངས་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པ་དང་ལས་འབོར་ལས་བྱེད་བཅས་མང་དུ་སོང་སྟབས། སྨན་རྩིས་ཁང་གི་དབུ་འཛིན་པད་མ་དགྲ་འདུལ་མཆོག་ནས་དགོངས་པ་ཆེ་བཞེས་ཀྱིས་སྔོ་སྦྱོར་ཉམས་ཞིབ་སྡེ་ཚན་རྒྱ་བསྐྱེད་གཏོང་རྒྱུར་གཏན་འཁེལ་ཟིན་ནས་སྐུ་ངོ་དབུ་འཛིན་མཆོག་དང༌། སྡེ་ཚན་འགན་འཛིན་སྨན་པ་ལྷ་དབང་ལགས། སྨན་པ་གཡང་འབུམ་རྒྱལ་བཅས་སྦིར་གཞི་ཁོངས་སོགས་སུ་ས་ཆ་ཐབས་འཚོལ་གནང་ཡང་འོས་བབ་ཅན་གྱི་ས་ཆ་ཞིག་མ་ཐོབ་པར་བརྟེན། མཐར་དེ་སྔོན་སྨན་སྦྱོར་ཁང་གི་དོ་ཁང་དམིགས་ཡུལ་གྱི་ས་བབ་དེ་རུ་སྔོ་སྦྱོར་སྡེ་ཚན་རྒྱག་རྒྱུར་གཏན་འཁེལ་ཟིན་ནས་ལས་གྲྭ་མགོ་བརྩམས་ཏེ་ད་ཡོད་ཁང་པ་ཐོག་བརྩེགས་གསུམ་ཅན་དེ་ཉིད་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༠ ལོར་ཨར་ལས་མཇུག་བསྒྲིལ་གྱིས་ལོ་འདིའི་སྤྱི་ཟླ་༥པའི་ནང་སྔོ་སྦྱོར་ཉམས་ཞིབ་སྡེ་ཚན་གནས་སྤོ་ཐུབ་པ་བྱུང་བ་ནས་སྔར་ལས་ཇེ་ལེགས་སུ་སོང་ཐོག་སྡེ་ཚན་དེར་སྨན་པའི་ལས་ཁུངས། སྤུས་ཚད་བརྟག་ཞིབ་ཁང༌། སྦྱོར་སྡེབ་ཁང་། དོ་ཁང༌། འཕྲུལ་འཁོར་ཁང་། ལས་ཤག་བཅས་ཁྱོན་ཁང་མིག་ཆེ་ཆུང་བསྡོམས་ ༢༢ ཙམ་ཡོད་པ་གསར་རྒྱག་ཐུབ་པ་བྱུང་ཞིང་། སྐབས་དེར་མཚོན་ན་ཁང་པ་གསར་པ་དང་ནང་གི་ཡོ་བྱེད་སོགས་གང་ཅིའི་ནས་ཁམས་གཙང་ལ་འཐུས་སྒོ་ཚང་བ་སོགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་ཡོད། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༠ ལོར་༸སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་འདི་ག་སྨན་རྩིས་ཁང་དུ་ཆིབས་སྒྱུར་བཀའ་དྲིན་སྐྱོང་རྒྱུར་ཐུགས་གཏན་འཁེལ་ཡང་མཛད་བྲེལ་དབང་གིས་ཞབས་སོར་གནང་མ་ཐུབ་ཀྱང་ཆིབས་ཞབས་སུ་བོད་མི་དམངས་སྤྱི་འཐུས་དང་བཀའ་ཤག དེ་མིན་སྐུ་མགྲོན་གནས་ཡོད་ལས་བྱེད་རྣམས་གཟིགས་སྐོར་དུ་ཕེབས་སྐབས་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་གནས་སྟངས་དང་འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་གྲུབ་འབྲས་མཛད་རྗེས་ལ་བསྔགས་བརྗོད་གང་ལེགས་བྱུང་།
དེ་བཞིན་དེང་དུས་ཚན་རིག་ནས་སྨན་རྒྱུའི་སྤུས་ཚད་ལ་སྐྱོན་གནས་འཚོལ་ཞིབ་དང༌། གཙང་སྦྲའི་གནད་འགག་གི་ལམ་ནས་ཚན་རིག་བརྟག་དཔྱད་ཁང་ཞིག་གསར་འཛུགས་ཀྱིས། ཚན་རིག་སྤུས་ཚད་བརྟག་དཔྱད་པ་ཞིག་གིས་སྤུས་ཚད་བརྟག་དཔྱད་དང་དག་མཆན་ས་རྟགས་དགོས་རྒྱུ་ཡོད་སྟབས། སྤུས་ཚད་བརྟག་དཔྱད་པ་བསྟན་འཛིན་ཀུན་བཟང་ལགས་ཆོད་གན་ཐོག་བསྐོ་བཞག་བྱས། དེ་སྔོན་བུ་ཀརྨ་ལགས་ནས་རྒྱུན་དུ་ཐོན་དངོས་རྣམས་ཀྱི་སྤུད་ཚད་ལ་བརྟག་དཔྱད་རོགས་འདེགས་ལན་མང་གནང་འདུག། སྔོ་སྦྱོར་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་གསོ་རིག་གི་ཐོན་དངོས་ཁག་ནི་སྲོལ་རྒྱུན་བོད་ཀྱི་སྨན་གཞུང་སྤུས་ཚད་དང་ཕན་ནུས་སོགས་གང་ལེགས་ཡོད་ཀྱང་རྒྱ་གར་གྱི་བཟོ་གྲྭའི་འགྲོ་ལུགས་ལྟར་བཟོ་སྐྲུན་ཞུས་པའི་ཅ་དངོས་མཐའ་དག་གི་རྒྱུ་ཆ་དང༌། སྤུས་ཚད། ཕན་ནུས་ International Testing Centre, Punchkula ནང་བརྟག་ཞིབ་ཞུས་པར་དགོས་ངེས་ཀྱི་ཕན་ནུས་གྲུབ་འབྲས་གང་ལེགས་ཐོབ་འདུག་པ་དེ་ནི་ སྨན་རམས་པ་ལྷ་དབང་ལགས་ཀྱི་ལྷག་བསམ་ལམ་སྟོན་འོག་དེ་འབྲེལ་ལས་བྱེད་ཡོངས་ནས་ཕྱར་གྲུ་མཉམས་འདེགས་གནང་བ་གོར་མ་ཆག ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༡ ནས་ ༢༠༠༢ བར་ཉེས་གསུམ་སོ་སོའི་སྔོན་འགོག་དང་གསོ་ཐབས་ཆེད་རླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་གསུམ་གྱི་སྨན་ཇ་བཟོ་སྐྲུན་ཞུས་པས་འགྲོ་རྒྱུག་དང་ཕན་ནུས་གང་ལེགས་བྱུང་བ་དང་། མ་གནས་སྒོར་འབུམ་བཅུ་ལྷག་རེ་བཏང་སྟེ་དེང་དུས་སྨན་ཇའི་འཕྲུལ་འཁོར་ཁག་གཉིས་སྤུས་གཟིགས་ཀྱིས་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་སྨན་ཇ་རྣམས་ཁྲོམ་རར་ཚད་ལྡན་ཞིག་ཏུ་ཁ་ཕྱོགས་ཐུབ་པ་མ་ཟད། སྨན་ཇའི་འཐུམ་རྒྱག་རྒྱུར་མིའི་ནུས་ཤུགས་གཅིག་པོར་བརྟེན་དགོས་པའི་དཀའ་ངལ་དེའང་སེལ་ཐུབ་པ་བྱུང་། དེང་དུས་ལུས་སེམས་ངལ་བ་དང་ལས་བྲེལ་ཆེ་བའི་དབང་གིས་ཟུངས་ཟད་ཀྱི་དཀའ་ངལ་ཇེ་མང་འཕྲད་མུས་ལ་དམིགས་ཏེ་རྩི་བཅུད་དྭངས་མ་ལྔའི་སྨན་མར་ཡང་བཟོ་རྒྱུའི་ཚོད་ལྟ་བྱས་པ་ལམ་ལྷོང་བྱུང་སྟེ་ཚོང་འགྲེམས་ཞུས།
གཞན་ཡང་དེང་འཛམ་གླིང་འདིར་ཕྱིའི་འབྱུང་བ་འཕོ་འགྱུར་དང་དུས་ངན་སྙིགས་དུས་སུ་རྫས་རླངས་དང་ཐལ་རྡུལ་སོགས་མང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་ལུས་ལ་དྲི་ངན་དང༌། པགས་པར་ཟ་འཕྲུག ཚ་འབུར། ཚ་དྲོད་རྒྱས་པ་སོགས་ལ་ཕན་པའི་པགས་གསོ་ཕྱེ་མ་བཟོ་རྒྱུའི་ཚོད་ལྟ་ལེགས་གྲུབ་དང་ཚོང་འགྲེམས་བྱས། དེ་སྔའི་ཤ་གསོས་རྣམས་ལག་པས་དཀྲུག་གསེད་བྱས་པར་ཆུ་སྣུམ་མཉམ་གསེད་ཡག་པོ་ཡོང་གི་མེད་སྟབས་དེང་དུས་འཕྲུལ་ཆས་་ཤིག་དབྱིན་ལེན་ནས་སྤུས་ཉོ་གནང་ཞིང་། འཕྲུལ་ཆས་དེས་ལས་ཀའི་ཐོན་འབོར་ཆེ་ལ་མྱུར་བ་ལས་སྤྱོད་བདེ་བ་སོགས་ཀྱི་དགེ་ཕན་ཆེན་པོ་བྱུང༌། སྡེ་ཚན་དེ་ཉིད་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་རྒྱུར་དིལླི་ཕྱིར་ཚོང་སྡེ་ཚན་ནས་ཐབས་ཤེས་དང་འབྲེལ་ལམ་ཐོག་ཕྱི་ནང་ཚོང་པ་དང༌། ཚོང་རའི་འགྲོ་ལུགས་ཡིག་ཆ་ཁྱབ་བསྒྲགས། ལྷག་པར་གསོ་རིག་ཐོན་དངོས་བླུག་སྣོད་ཁག་དེ་སྔོན་ལས་སྤུས་ཚད་ཡར་རྒྱས་དང་དུས་ཐོག་མཁོ་སྒྲུབ་ཀྱི་ལས་དོན་གང་ཅིར་འཕྱར་གྲུ་མཉམ་འདེགས་གནང་མུས་དང༌། ཕྱི་ནང་ཚོང་པ་དང་དིལླིི་ཕྱིར་ཚོང་ལས་ཁང་བཅས་ནས་མ་འོང་ཐོན་དངོས་འགྲོ་རྒྱུགས་དང་ཕྱིར་ཚོང་སོགས་ལ་དགོས་གལ་ཆེ་བར་གཟིགས་ནས་སྒྲིག་ལམ་དང་ཁྲིམས་ཐོག་ནས་དགག་བྱའི་རིགས་མི་ཡོང་བ་དང༌། ཐོན་རྫས་ཁག་རྒྱུན་འཁྱོངས་བཟོ་བསྐྲུན་དང་ཚོང་ཐབས་སུ་ས་གནས་རྒྱ་གར་གཞུང་ནས་བཟོ་སྐྲུན་ཆོག་པའི་ཕྱག་འཁྱེར་ Manufacturing License རག་རྒྱུར་སྔ་ཕྱིར་འབད་བརྩོན་གནང་བ་བཞིན་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༢ ཟླ་ ༣ ནང་དངོས་སུ་ཐོབ་པ་དེས་ཚོང་རའི་ཁྲོད་དུ་ཉོ་ཚོང་ཐད་དཀའ་ངལ་སེལ་བར་ཕན། འདི་ནས་བཟོ་སྐྲུན་ཞུ་བཞིན་པའི་ཐོན་དངོས་རྣམས་ཕྱིར་ཚོང་སྐབས་ཁྲིམས་མཐུན་ཚོང་ཁྲལ་དེབ་སྐྱེལ་མེད་རྐྱེན་རྒྱུན་དུ་སྨན་རྒྱུ་ཉོ་སྒྲུབ་དང་དངོས་ཟོག་ཚོང་བསྒྱུར་སྐབས་དཀའ་ངལ་ཕྲན་བུ་ཕྲད་དང་འཕྲད་མུས་སོང༌། མ་འོངས་པར་དེ་བས་དཀའ་ངལ་ཇེ་ཆེར་འགྲོ་བར་དགོངས་ཏེ་འགན་འཛིན་ལས་ཐོག་པ་སྐུ་ངོ་བསམ་གྲུབ་ལྷ་རྩེ་མཆོག་གིས་དེ་སྔའི་འཆར་གཞི་ལྟར་སྙན་སེང་ཞུས་པར། ཚོང་ཁྲལ་དེབ་སྐྱེལ་བྱ་རྒྱུ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༢ ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༡༢ ཉིན་སྨན་རྩིས་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ནང་བཀའ་བསྡུར་ཐག་གཅོད་བྱུང་བ་བཞིན་འབྲེལ་ལས་རྩིས་ཁང་དང༌། བསྟན་འཛིན་ཀུན་བཟང་བཅས་ནས་འབྲེལ་ལས་ས་གནས་ཚོང་ཁྲལ་ལས་ཁུངས་སུ་ཁྲིམས་མཐུན་དེབ་སྐྱེལ་གཙང་སྒྲུབ་ཐོག་དེབ་སྐྱེལ་ཨང་ KAN-CST-6838 & KAN-IV-8798 ཐོབ་སོན་བྱུང་བ་ལྟར་གསོ་རིག་ཐོན་དངོས་རྣམས་ཚོང་སྒྱུར་སྐབས་ཁྲལ་འབབ་བསྡུ་ཕྱོགས་ཐད་ཁྲིམས་མཐུན་བརྒྱ་ཆ་གཏན་འབེབས་གནང་བ་ལྟར་ལག་བསྟར་བྱེད་མུས་ཡིན། ཤ་གསོས་དང་གཉེར་དག་རྨ་སྨན་བཅས་ཤེལ་དམ་ཡོད་བཞིན་པའི་ཐོག་ད་དུང་ཀྲུབ་ནང་བླུགས་ཐུབ་ན་སྤུས་ཚད་སོགས་གང་ཐད་དུ་དགེ་མཚན་ཡོད་ལུགས་དགོངས་འཆར་བྱུང་བ་ལྟར་དེ་ནས་འཕྲུལ་འཁོར་ཚད་ལྡན་མ་གནས་སྒོར་འབུམ་གསུམ་མ་ཟིན་ཙམ་བཏང་ནས་ཉོ་བསྒྲུབས་ཀྱིས་ཀྲུབ་ཀྱི་བཟོ་བཀོད་སོགས་ལ་འབད་བརྩོན་གྱིས་ད་ལྟ་ཁྲོམ་རར་གང་ལེགས་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། ཚན་རིག་སྤུས་ཚད་བརྟག་དཔྱད་པ་བསྟན་འཛིན་ཀུན་བཟང་ལགས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༢ ཟླ་ ༩ དགོངས་ཞུ་སོང་བར་བརྟེན་ཚན་རིག་སྤུས་ཚད་བརྟག་དཔྱད་པ་ཕུར་བུ་ལྷ་མོ་ནད་བཅོས་ཉམས་ཞིབ་ནས་སྡེ་ཚན་འདིར་གནས་སྤོ་དང༌། སྤུས་ཚད་བརྟག་དཔྱད་པ་བསོད་ནམས་ལྷོ་ཕྱོགས་ནས་ཆེད་འགུག་གནང་སྟེ་སྔར་གྱི་དེབ་སྐྱེལ་བྱས་པ་རྣམས་ཁོང་གཉིས་ཀྱི་མིང་ཐོག་མིང་བསྒྱུར་གནང༌སྟེ་ཚོང་འགྲེམས་བྱས་ཡོད་པ་བཅས་སོ།།
འགན་འཛིན་གཉིས་པའི་སྐབས།
འགན་འཛིན་ངོ་སྤྲོད།
སྡེ་ཚན་འདིའི་འགན་འཛིན་གཉིས་པ་སྨན་རམས་པ་ཟླ་བ་ལགས་དབུས་སྨན་རྩིས་ཁང་སྐབས་བདུན་པའི་སྨན་སློབ་ཏུ་འཛུལ་ཞུགས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༢ ལོར་བསླབ་པ་མཐར་སོན་བགྱིས། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༣ ཟླ་ ༣ ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༣ ཟླ་ ༢ བར་དབུས་སྨན་སྦྱོར་ཁང་དུ་ཕྱག་ལས་གནང་བའི་རིང་སྨན་སྦྱོར་ཁང་གི་ཡན་ལག་ཆུང་ངུ་ཞིག་ངྷ་ཤོད་དུ་བཙུགས་སྐབས་ཕྱག་ལས་གནང་ཡོད་པ་དང༌། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༣ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡ ལ་འདི་ག་སྔོ་སྦྱོར་ཉམས་ཞིབ་སྡེ་ཚན་གྱི་འགན་འཛིན་དུ་བསྐོ་བཞག་གནང་བ་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ཟླ་ ༧ བར་འགན་འཁྲི་བཞེས་གནང་བའི་རིང་ལྷག་བསམ་དང་འབད་བརྩོན་ཆེན་པོས་སྔོ་སྦྱོར་ཉམས་ཞིབ་སྡེ་ཚན་འདི་ཡར་རྒྱས་དང་གསར་གཏོད་གོང་འཕེལ་བཏང་ཡོད། འགན་འཛིན་འདིས་སྔོ་སྦྱོར་ཉམས་ཞིབ་སྡེ་ཚན་གྱི་ལས་འགན་ཞུས་རིང་ལོ་རེ་རེའི་ཐོན་དངོས་གསར་བཟོ་དང་ཐོན་དངོས་རྣམས་ཀྱི་ཕོན་འབོར་ནི་གཤམ་གསལ་རེའུ་མིག་ལྟར་ལགས་སོ།།| ལོ་དུས། | བཟོ་སྐྲུན་ཞུ་བཞིན་པའི་ཐོན་དངོས་ཀྱི་རྣམས་གྲངས། | ལོ་རེའི་ཕོན་འབོར། |
| ༢༠༠༣ | འགན་འཛིན་སྔ་མའི་སྐབས་ཀྱི་ཐོན་དངོས་བཟོ་བསྐྲུན་ཞུས་པ། | ༡༣༢༣༥༢ |
| ༢༠༠༤ | ཟབ་བརྒྱད་དང་། རྩ་བྱུག ལྗགས་སྤོད་རྩི་ཏྲ་ཀ སྐེམ་སྨན་ཟླ་ཞུན། གཅོང་ཆེན་བཅུད་ལེན། རྒས་པ་གསོ་བའི་བཅུད་ལེན་ཆེན་མོ། | ༡༦༣༢༤༢ |
| ༢༠༠༥ | ཟ་ཁུ་གཅིན་སྙི་སྨན་ཇ་དང་། ཁྲག་ཤེད་སྨན་ཇ། རླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་གསུམ་གྱི་བྱུག་པ། | ༡༨༧༥༩༣ |
| ༢༠༠༦ | ཛ་ཏི་དུག་པ་དང་དེའི་མེ་ཕོར། | ༢༡༦༧༣༡ |
| ༢༠༠༧ | བདུད་རྩི་ལྔ་ལུམས་དང་སྐྲ་བཅུད་ལྡེ་གུ། | ༢༤༣༨༩༥ |
| ༢༠༠༨ | སྟོབས་སྐྱེད་སྨན་ཇ་དང་། རླུང་ཚབས་སྨན་ཇ། དབུགས་མི་བདེ་སྨན་ཇ། སྙིང་ནད་སྨན་ཇ། གྲུབ་བུ་དང་གཞུང་འབྲུམ་སྨན་ཇ། | ༢༤༥༥༧༥ |
གལ་ཆེའི་ལས་གཞི།
སྡེ་ཚན་འདི་ནས་བཟོ་སྐྲུན་ཞུ་བཞིན་པའི་གསོ་རིག་ཐོན་དངོས་རྣམས་ལ་འདས་པའི་ཉམས་མྱོང་དང་། ཁྲོམ་རྭའི་འགྲན་རྩོད། ཕྱི་ནང་མཁས་པའི་དགོངས་འཆར་གཞི་རྩར་བྱས་ནས་སྦྱོར་སྡེབ་ཀྱི་ཕན་ནུས་དང་། བླུག་སྣོད་ཀྱི་བཟོ་བཀོད་སོགས་ལ་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐོན་ཐབས་སུ་འབད་རྩོན་གང་ཐུབ་ཞུས་འདུག གསོ་རིག་ཐོན་དངོས་སྤྱི་དང་ལྷག་པར་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་དགོས་མཁོ་དང་འཚམས་པའི་ཐོན་དངོས་གསར་དུ་བཟོ་རྒྱུ་གཙོ་བོར་དམིགས་ནས་སྦྱོར་བཟོ་བྱས་པའི་རྒས་པ་གསོ་བ་བཅུད་ལེན་ཆེན་མོ་དང་། གཅོང་ཆེན་བཅུད་ལེན། བློ་འཕེལ་བདུད་རྩི་དང་ཚེ་འཕེལ་བདུད་རྩི་སོགས་ལ་འཛིན་སྐྱོང་གི་དགོངས་དོན་བཞིན་རྣམ་གྲྭ་མཁན་ཟུར་མཆོག་གིས་གཙོས་དགེ་འདུན་ལྷན་རྒྱས་དང་། སྨན་རྩིས་ཁང་གི་དགེ་སློབ་རྣམ་པ། སྨན་སྦྱོར་ཁང་གི་འབྲེལ་ཡོད་སྨན་པ་བཅས་ནས་ཕྱར་གྲུ་མཉམ་འདེགས་ཀྱིས་དེ་སྔའི་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་ཕྱག་རྒྱུན་བཞིན་ཉིན་ལྔའི་རིང་སྨན་སྒྲུབ་ཞུས་ཏེ་རྒས་པ་གསོ་བ་ཇར་མ་ནི་ Germany སྤུས་ཚད་ཆེད་ཚོང་འགྲེམས་ཞུས་པ་དང༌། སྐེམ་སྨན་ཟླ་ཞུན་སྤྱི་ཡོངས་ལ་ཚོང་འགྲེམས་ཞུས།
ཤ་གསོས་གཉེར་དག་དང༌། རྨ་སྨན་བཅས་ལ་ཆུ་སྣུམ་དབྱེ་འབྱེད་ཀྱི་དཀའ་ངལ་དང་སྐྱོན་གནས་ཡང་ཡང་བྱུང་བར་དེ་སྔ་ནས་ཐབས་ཤེས་གང་མང་གནང་འདུག་ཀྱང༌། དེ་སྔོན་བརྟག་ཞིབ་ཡང་ཡང་བྱས་མཐར་དཀའ་ངལ་དེ་ཉིད་འགན་འཛིན་འདིའི་སྐབས་སྔར་ལས་སྤུས་ཚད་ལེགས་སུ་ཕྱིན་འདུགཕྱི་ནང་མི་སྣ་མང་པོ་ཞིག་ནས་ཤ་གསོས་སྣུམ་ཉུང་ཙམ་བྱས་པ་ཞིག་བཟོ་སྦྱོར་ཡོང་རེ་གནང་བ་ལྟར་བྱུག་པ་བདེ་བྱེད་ཞེས་པ་ཞིག་གསར་བཟོ་ཞུས། གཞན་ཡང་རླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་གྱི་སྨན་ཇའི་བླུག་སྣོད་ཆེ་སྐྱོན་དང་ཤོག་སྒམ་སོགས་ཀྱི་ཐད་ལེགས་སྤེལ་ཉེས་འགོག་གི་དགོངས་འཆར་ཡང་ཡང་གནང་བར་བརྟེན། སྐུ་ངོ་དྲུང་ཆེ་དང་དེ་མིན་དོ་སྣང་དང་ཉམས་མྱོང་ཅན་ཁག་ལ་གོ་བསྡུར་གྱིས་བླུག་སྣོད་རྣམས་རྫོགས་རིམ་བཞིན་རླུང་ཇ་དང༌། བད་ཇ། མཁྲིས་ཇ་བཅས་བསྒྱུར་བཅོས་བྱས་པས་གང་ལ་གང་འཚམས་ཚོང་འགྲེམས་བྱེད་ཐུབ་པ་བྱུང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༤ ལོའི་ཟླ་བརྒྱད་པའི་ནང་སྡེ་ཚན་འགན་འཛིན་དང་དངུལ་རྩིས་འགན་འཛིན་སོགས་བོམ་བཻ་ Bombay རུ་བླུག་སྣོད་ཁག་གཅིག་གི་གོང་ཚད་ཚད་བསྡུར་གྱིས་བཟོ་མངགས་དང་། འགྱུར་བཅོས་བྱེད་རྒྱུར་རྟོག་ཞིབ་ཏུ་ཕྱིན་ཏེ། གོང་ཚད་སོགས་ལ་ཕན་འབྲས་གང་ལེགས་བྱུང་།
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༥ ལོར་རྒྱུན་གཏན་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ནད་གཞི་མང་བ་ཁྲག་ཤེད་དང་། གཅིན་སྙིའི་ནད་གཞིའི་རིགས་ལ་སྨན་པས་ཟས་སྐོམ་ལམ་སྟོན་གནང་བ་དེར་དམིགས་ནས་སྨན་ཇ་ཁག་གཉིས་བཟོ་སྐྲུན་དང་། ལྷག་པར་གསོ་རིག་སྨན་ཇའི་རིགས་འགྲོ་རྒྱུགས་ཆེ་བར་སོང་སྨན་ཇ་ཐུམ་རྒྱག་འཕྲུལ་འཁོར་གཅིག་གིས་ཐུམ་རྒྱག་འཁོར་མིན་ལ་བརྟེན་སྨན་ཇ་ཐུམ་རྒྱག་འཕྲུལ་འཁོར་འཕར་མ་གཅིག་གསར་ཉོས་ཀྱིས་སྨན་ཇ་རྣམས་དུས་ཐོག་མཁོ་འདོན་ཐུབ་པ་དང་། དེ་མིན་བོད་ཀྱི་གསོ་བ་རིག་པའི་གཞི་རྩ་གསུམ་སོ་སོའི་རང་བཞིན་ལ་ཕན་པའི་བྱུག་པ་ཁག་གསུམ་ལ་ཚོད་ལྟ་དང་། རང་བྱུང་སྔོ་སྨན་ལས་གྲུབ་པའི་སྐྲ་ཡི་འདག་རྫས་ཤིག་ལ་ཉམས་ཞིབ་དང་ཚོད་ལྟ་ཞུས་པ་དང་། སྨན་ཇ་ཆུང་བ་ཁག་དྲུག་གསར་བཟོ་གནང་འདུག སྔོ་སྦྱོར་ཉམས་ཞིབ་སྡེ་ཚན་གྱི་ཚན་རིག་སྤུས་ཚད་བརྟག་དཔྱད་པ་ཕུར་བུ་ལྷ་མོ་དང་བསོད་ནམས་ལགས་གཉིས་དང་། སྡེ་ཚན་འདིའི་སྨན་པ་ཉམས་མྱོང་ཅན། སྡེ་ཚན་འགན་འཛིན། སྨན་པའི་ལས་རོགས་པ་བཅས་ནས་སྤུས་ཚད་བརྟག་དཔྱད་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྡེ་ཚན་འདིར་ཐོན་དངོས་བཟོ་སྐྲུན་སྐབས་སྤུས་ཚད་སྟངས་འཛིན་དང༌། གསར་བཟོའི་རིགས་ལ་ཚོད་ལྟ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པས་ཁོང་གཉིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ཟླ་ ༤ ནས་སྨན་སྦྱོར་ཁང་གི་ཡིག་ཚང་ཐོག་ཁང་དུ་སྤོ་བཤུས་ཀྱིས་སྨན་རྫས་སྡེ་ཚན་གྱི་སྤུས་ཚད་བརྟག་དཔྱད་པ་དང་མཉམ་དུ་ཟླ་སྒྲིལ་གྱིས་ལས་གཞི་སྨན་རྒྱུའི་ཧྥ་མ་ཀོ་པི་ཡ་ (Pharmacopeia) དང༌། སྨན་སྦྱོར་གྱི་ཧྥ་མ་ཀོ་པི་ཡ་བཟོ་རྒྱུའི་ཆེད་གཙོ་བཟུང་གིས་ལས་གཞི་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་བཅས་སོ།།
འགན་འཛིན་གསུམ་པའི་སྐབས།
སྐབས་དེའི་གནས་བབས་སྤྱི།
སྤུས་ཚད་བརྟག་དཔྱད་ཚན་པ་ཟུར་དུ་ཕྱེ་ནས་ཟླ་ཤས་རྗེས་ཏེ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ཟླ་ ༧ དང་ ༦ ནང་སྡེ་ཚན་འདིའི་འགན་འཛིན་སྨན་པ་ཟླ་བ་ལགས་དང་སྨན་པ་ཀུན་བཟང་ཚེ་དབང་ལགས་རྣམ་གཉིས་རིམ་པས་རྩ་དགོངས་སུ་སོང་སྐབས་དང་སྨན་རམས་པ་བློ་བཟང་ཆོས་འབྱོར་ལགས་སྡེ་ཚན་འདིའི་འགན་འཛིན་དུ་བསྐོ་བཞག་གནང་།དེ་ཡང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ནས་ ༢༠༡༠ བར་སྔར་རྒྱུན་བཞིན་སྡེ་ཚན་འདིས་སྲོལ་རྒྱུན་བོད་ཀྱི་རྒྱུན་བཀོལ་སྔོ་སྨན་ལས། ལུས་ཀྱི་ཕྱིའི་ཆ་ཤས་དང་ལུས་ཁམས་བདེ་ཐང་ཐད་སྲུང་འཛིན་བྱེད་ཐབས་ཀྱི་ཕན་ནུས་ཉམས་མྱོང་ཁག་གི་སྦྱོར་སྡེབ་གཞི་རྩར་བྱས་ཤིང་། དེང་དུས་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའིི་ལུས་ཕན་ཐོན་དངོས་བཟོ་སྐྲུན་གྱི་ཐབས་ལམ་དང་ཟུང་འབྲེལ་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ། ལུས་སྟོབས་སྐྱེད་ཅིང་བདེ་ཐང་སྲུང་འཛིན་བྱེད་པར་ཁོང་བསྟེན་སྨན་ཟས་སྟོབས་སྐྱེད་རིགས་བདུན་དང་། ཁམས་སྙོམས་བྱེད་སྨན་ཇའི་རིགས་བཅུ་བཞི། པགས་མདངས་དང་པགས་ནད་སོགས་གསོ་བའི་བྱུག་རྫས་རིགས་ཁག་བཅུ་བདུན་དང་། ཛ་ཏི་དུག་པ་དང་བདུད་རྩི་ལྔ་ལུམ་བཅས་ཐོན་སྐྱེད་བྱེད་བཞིན་པ་སྟེ། སྟོབས་སྐྱེད་བཅུད་འདུས་རྒྱ་མཚོ། རྒས་བ་གསོ་བའི་བཅུད་ལེན་ཆེན་མོ། གཅུང་ཆེན་བཅུད་ལེན། བློ་འཕེལ་བདུད་རྩི། སྨན་སྣ། ཚེ་འཕེལ་བདུད་རྩི། སྐེམ་སྨན་ཟླ་ཞུན། རྩི་དྭངས་སྨན་མར་བཅས་ཟས་སྨན་བདུན་དང་། སྨན་ཇ་རབ་དགའ་གཡང་འཛིན། སྨན་ཇ་ལྷུགས་མ། རླུང་ཇ། མཁྲིས་ཇ། བད་ཀན་ཇ། ཇ་ཤིང་ལྔ་བ། གཅིན་སྙིའི་ཇ། ཁྲག་ཤེད་ཇ། གྲུམ་བུའི་སྨན་ཇ། རླུང་ཚབ་སྨན་ཇ། དབུགས་མི་བདེ་བའི་སྨན་ཇ། གཞང་འབྲུམ་སྨན་ཇ། སྟོབས་བསྐྱེད་སྨན་ཇ། སྙིང་ནད་སྨན་ཇ་བཅས་ཇ་ཆེ་ཅུང་བཅུ་བཞི། ཤ་གསོས་པད་དཀར། གཉེར་དག་ཀ་མོ་ལི། རྨ་སྨན་རབ་འབྱོར། པགས་བྱུག་སྦྲ་མ་ར། ཨ་རུ་ཟླ་ཞུན། རྩ་བྱུག ཟབ་བརྒྱད། རླུང་བྱུག མཁྲིས་བྱུག བད་བྱུག བྱིས་པའི་བྱུག་པ། པགས་གསོས་ཕྱེ་མ། སྐྲ་སྣུམ། བྱུག་སྣུམ་ཨ་གར་བདེ་སྟེར། སྐྲ་བཅུད་ལྡེ་གུ ཛཱ་ཏི་དུག་སྣུམ། བྱིས་པའི་བྱུག་སྣུམ་བཅས་བྱུག་རྫས་རིགས་ཁག་བཅུ་བདུན་ཡོད་ཅིང་། ལྗགས་སྤོས་ཙི་ཏྲཀ ཛཱ་ཏི་དུག་པ། བདུད་རྩི་ལྔ་ལུམ། བཅས་བཟོ་སྐྲུན་ཞུ་མུས་ཡིན། དེ་དག་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ནས་ ༢༠༡༠ བར་ལོ་གཅིག་རིང་བཟོ་བསྐྲུན་ཞུས་པའི་ཕོན་འབོར་ ༣༣༥༣༥༥ བྱུང་ཡོད། དེ་བཞིན་དུ་ཕྱི་ལོ ༢༠༡༠ ནས་༢༠༡༡ བར་གོང་གསལ་ཐོན་དངོས་བཟོ་བསྐྲུན་ཞུས་པའི་ཕོན་འབོར་ ༣༡༢༡༠༧ བྱུང་ཡོད་སྔར་ལས་ཕོན་འབོར་ཆེ་ཤོས་སུ་གྱུར་ཡོད། ད་ལྟ་ད་དུང་ཐོན་དངོས་ཁག་བཞི་གསར་བཟོའི་ཚོད་ལྟ་འགྲོ་བཞིན་པ་རེད།
གལ་ཆེའི་ལས་གཞི།
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ཟླ་ ༧ པའི་ནང་ཁོང་སྡེ་ཚན་འདིའི་འགན་འཛིན་དུ་བསྐོ་གཞག་བྱས་མ་ཐག་ལ་བརྟེན་དཀའ་ངལ་འཕྲད་མུས་ལ་མ་ལྟོས་པར་སྔར་རྒྱུན་ལྟར་ཐོན་དངོས་རྣམས་བཟོ་བསྐྲུན་ཞུས་ནས་ཐོན་སྐྱེད་བྱས་པའི་ཅ་དངོས་རྣམས་འགྲོ་རྒྱུགས་སྔར་ལས་ཆེ་བ་བྱུང་ཡོད། དེ་ཡང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ནས་ ༢༠༡༠ བར་ལོ་སྔོན་མ་ལས་ཐོན་དངོས་ཕོན་འབོར་དགུ་ཁྲི་ལྷག་འཕར་བས་ལོ་མང་ནང་གི་ཐོན་དངོས་འཕར་ཤུགས་ཆེ་ཤོས་དེ་ཆགས་ཡོད། དེར་བརྟེན་སྨན་རྒྱུ་དང་བླུག་སྣོད་སོགས་དགོས་མཁོ་ཆེ་བའི་རིགས་ཀྱང་ཆེས་མང་ཉོ་དང་མཁོ་སྒྲུབ་བྱེད་དགོས་བྱུང་བའི་མཚོན་ལས་འབོར་ཆེ་རུ་སོང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༠ ལོར་དགོས་ངེས་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་ཁག་གསར་བཟོ་དང་ཉོ་སྒྲུབ་ཞུས་པ་སྨན་རྒྱུ་དང་བླུག་སྣོད་ཀྱིི་སྒྲོམ་སྟེགས་ཁག་དང༌། སྨན་རྒྱུའི་སྣོད་ཀྲིན་ཆེ་འབྲིང་རྣམས་དང༌། སྨན་རྒྱུ་བཙོ་རྔོད་བྱེད་སའི་ཁྲོ་སྣོད་དང་ས་ཐབ་སོགས་ཀྱི་མཚོན་པའི་ཆ་རྐྱེན་ཇེ་བཟང་དང་ཅ་དངོས་མཁོ་སྒྲུབ་ཞུས་ཡོད་པ་མ་ཟད། སྔར་གྱ་ིལས་ཤག་རྣམས་ཀྱང་ལས་ཀ་བྱེད་ཡུལ་དུ་བསྒྱུར་ཡོད། དེ་སྔར་སྡེ་ཚན་འདི་ནས་སྐྲ་སྣུམ་སོགས་ཀྱི་ཤོག་སྒམ་ཟུར་དུ་མེད་པས་ཕྱོགས་མཐར་གཏོང་དུས་སྣུམ་ལུད་པ་སོགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་སེལ་ཆེད་ཤོག་སྒམ་གསར་བཟོ་གནང་ཐུབ་པ་བྱུང་བས་དཀའ་ངལ་སེལ་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད།
ལོ་དེའི་ནང་སྨན་རྩིས་ཁང་དབུ་བརྙེས་ནས་ལོ་ངོ་ལྔ་བཅུ་འཁོར་བའི་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩིའི་ཆེད་དམིགས་བསལ་འགྲེམས་སྟོན་གསར་བཟོའི་ཆེད་སྡེ་ཚན་སོ་སོ་ནས་དེར་གྲ་སྒྲིག་འཐུས་ཚང་བྱེད་དགོས་པར་སོང༌། སྔོ་སྦྱོར་སྡེ་ཚན་ཡང་ཐོན་དངོས་སྣ་མང་དང་དེའི་བརྒྱུད་རིམས་འགྲེལ་བཤད་སོགས་ལེགས་སྒྲུབ་བྱུང་ཡོད་པ་དང༌། ད་དུང་བྱུག་སྣུམ་ཁང་དང༌། སྦྱོར་བཟོ་ཁང་སོགས་བསྐྱར་བཅོས་གཏོང་རྒྱུ་དང༌། སྨན་ཇའི་འཕྲུལ་འཁོར་གྱི་དཀའ་ངལ་ལ་བརྟེན་སྨན་ཇའི་འཕྲུལ་འཁོར་ཐོན་གསར་ཞིག་ཉོ་རྒྱུ་ཐག་བཅད་ཟིན་པ་མ་ཟད། སྔར་གྱི་ཐོན་དངོས་དག་གི་ཁར་ཐོན་དངོས་གསར་བཟོའི་ཆེད་ཉམས་ཞིབ་བྱས་དང་བྱེད་བཞིན་པ་ཁག་ནི་གདོང་པ་གཙང་བཟོའི་ཕྱེ་མ་དང༌། སྐྲ་ནུས་གསོ་ཕྱེ། ཟུག་གཟེར་གཅོག་པའི་དྲོད་དུག ཤ་གསོས་ཉི་སྲུང་དང༌། ཤ་གསོས་གུར་ཀུམ། དེ་བཞིན་ཤ་གསོས་པད་དཀར་མཛེས་གསལ་དང༌། གཉེར་དག་ག་མོ་ལི། པགས་བྱུག་སྦྲ་མ་ར་སོགས་ལ་ཁ་བསྒྱུར་བྱས་ཏེ་ལེགས་སུ་གཏོང་རྒྱུའི་ཚོད་བལྟ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་ཅིང་། སྨན་ཇ་དང་སྟོབས་སྐྱེད་སོགས་ཀྱི་ཤོག་སྒམ་སྤུས་ཚད་དང་ཆེ་ཆུང་ལེགས་བཅོས་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། ཡང་ད་ལྟའི་བར་ཐོན་དངོས་བཟོ་སྐྲུན་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་རྣམས་ནས་ཆེས་འགྲོ་རྒྱུགས་ཆུང་བ་དང༌། ཡང་རེ་ཟུང་སྨན་རྒྱུའི་དཀའ་ངལ་འཕྲད་པ་དང་། མུ་མཐུད་འཕྲད་རྒྱུ་ཡིན་པ་རྣམས་ལ་བཟོ་བཅོས་སམ་ཁ་བསྒྱུར་བྱ་རྒྱུའི་འཆར་གཞི་ཡོད།
ཉམས་ཞིབ་བྱེད་ཐབས་དང་ཚན་རིག་གི་ལས་སྣོན།
སྔོ་སྦྱོར་ཉམས་ཞིབ་སྡེ་ཚན་གྱིས་སྲོལ་རྒྱུན་བོད་ཀྱི་རྒྱུན་བཀོལ་སྔོ་སྨན་གྱི་སྦྱོར་སྡེབ་ལས། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་བདེ་ཐང་སྲུང་འཛིན་བྱེད་ཐབས་ཀྱི་ཕན་ནུས་ཉམས་མྱོང་ཁག་གི་སྦྱོར་སྡེབ་གཞི་རྩ་བྱས་ཤིང༌། དེང་རབས་ཚན་རིག་གི་སྨན་དཔྱད་རིག་པའི་སྦྱོར་བཟོའི་ཐབས་ལམ་ཟུང་འབྲེལ་ལག་བསྟར་བྱས་ཐོག སྦྱོར་བཟོའི་གོ་རིམ་རྣམས་ཚུལ་མཐུན་ཉམས་ལེན་བྱེད་བཞིན་པ་མ་ཟད། ཐོན་དངོས་གསར་བཟོའི་ཉམས་ཞིབ་སྐབས་ཐོག་མར་སྨན་རྒྱུའི་ཕན་ནུས་རྒྱུད་ཀྱི་དགོངས་དོན་དང་ཉམས་མྱོང་ཁག་གི་སྦྱོར་སྡེབ་གཞི་རྩ་བྱས་ཤིང༌། མཁས་དབང་རྣམས་པར་དགོངས་འཆར་ཞུ་བ་སོགས་ཀྱི་ལམ་ནས་ཉམས་ཞིབ་ནན་པོས་དེང་རབས་ཚན་རིག་གི་སྨན་དཔྱད་རིག་པའི་སྦྱོར་བཟོའི་ཐབས་ལམ་ཟུང་འབྲེལ་ལག་བསྟར་བྱས་ཐོག་སྦྱོར་ཚད་དང་བྲོ་བ་ཕན་ཡོན་བཅས་པའི་སྤུས་ཚད། འགྲེམས་སྤེལ་མ་ཞུས་གོང་ཉམས་ཞིབ་དུས་ཡུན་རིང་ཙམ་བྱས་ནས་མཐའ་དོན་ཕན་ནུས་ལེགས་པར་བྱུང་བ་རྣམས་ཁྲོམ་རའི་ནང་འགྲེམས་སྤེལ་བྱེད་བཞིན་ཡོད། ཐོན་དངོས་གསར་བཟོའི་ཆེད་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་དགོས་མཁོ་དང་ཁྲོམ་རྭའི་གནས་བབས། ནད་གཞི་བྱེ་བྲག་ལ་དམིགས་ཏེ་ཐོན་དངོས་གསར་པ་བཟོ་རྒྱུའི་ཉམས་ཞིབ་དང་ཚོད་ལྟ་སོགས་སྡེ་ཚན་འདི་ནས་འགན་འཁུར་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པ་དང༌། ཐོན་དངོས་པགས་བྱུག་གཙོ་བྱས་པའི་བྱུག་རིགས་དང༌། དེ་མིན་མཆུ་གསོས་བྱུག་པ། སྐྲ་བཅུད་ལྡེ་གུ་ལ་སོགས་པའི་ཐོན་དངོས་རྣམས་ཀྱི་སྦྱོར་བའི་གཞི་རྩ base formula ཐོག་མར་དཔྱད་གཞིའི་ཡིག་ཆ་དང༌། དཔྱད་དེབ་རྣམས་ལ་དཔྱད་བསྟུར་དང་ཚན་རིག་ལམ་ནས་རྫས་སྦྱོར་གྱི་ཚད་གཞི་དེར་ཚོད་བལྟ་ཐེངས་མང་བྱས་ནས་མཐར་དཔེ་མཚོན་གྱི་སྦྱོར་ཚད་གཏན་འབེབས་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། སྔོ་སྨན་གྱི་སྦྱོར་བ་རྣམས་བོད་ལུགས་གསོ་བ་རིག་པའི་ལམ་ནས་སྦྱོར་བཟོ་བྱེད་པ་བཅས་ཀྱི་ཐོན་དངོས་གསར་པ་ཞིག་བཟོ་སྐྲུན་ཞུས་པ་ལ་བོད་ལུགས་དང་ཚན་རིག་གཉིས་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་ལམ་ནས་སྦྱོར་བཟོའི་ཚོད་ལྟ་བྱས་པའི་ཐོན་དངོས་རྣམས་དབུས་འཛིན་སྐྱོང་དང༌། སྨན་པ་སྐུ་བགྲེས་རྣམ་པ། རིག་གཞུང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི། འབྲེལ་ཡོད་རྣམས་དང་ཡན་ལག་སྨན་ཁང་ཁག་ཅིག་ལ་འགྲེམས་སྤེལ་ཞུས་ནས་ཕན་ནུས་ཇི་ཙམ་ཡོད་མེད་དང་ལེགས་བཅོས་དགོས་མིན་སོགས་ཀྱི་དགོངས་འཆར་མཁོ་བསྒྲུབས་ཞུས་ཏེ། དགོངས་འཆར་གནང་བ་རྣམས་ལག་བསྟར་གྱིས་ཚོད་ལྟ་མུ་མཐུད་བྱས་ནས་རིམ་པས་སྦྱོར་བ་རྣམས་གཏན་འབེབས་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་ཅིང་།
སྔོ་སྦྱོར་ཉམས་ཞིབ་སྡེ་ཚན་ནས་གསོ་རིག་ཐོན་དངོས་རྣམས་སྦྱོར་བཟོ་བྱས་པ་རིམ་བཞིན་ཐོན་དངོས་ཀྱི་དཔེ་མཚོན་ Sample སྤུས་ཚད་བརྟག་དཔྱད་ཁང་དུ་སྤུས་ཚད་བརྟག་དཔྱད་ཆེད་གནང་རྗེས། སྤུས་ཚད་བརྟག་དཔྱད་ཁང་ནས་རྒྱ་གར་ཕ་མ་ཀོ་པི་ཡ་དང་ཡོ་རོབ་ཧྥ་མ་ཀོ་པི་ཡའི་ཡིག་ཆ་ Indian Pharmacopoeia and European Pharmacopoeia གཞིར་བཟུང་ཐོག་བྱུག་རྫས་ཀྱི་རིགས་ལ་སྤུས་ཚད་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་དགོས། འོན་ཀྱང་སྨན་ཟས་རིགས་དང་སྨན་ཇ་རྣམས་ལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤུས་ཚད་ཡིག་ཆ་ WHO Quality Standard གཞིར་བཟུང་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་བཞིན་ཡོད།
དེ་བཞིན་བཟོ་སྐྲུན་ཞུ་བཞིན་པའི་གསོ་རིག་ཐོན་དངོས་རྣམས་ཀྱི་སྤུས་ཚད་ལེགས་བཅོས་གཏོང་དགོས་མིན་ནི། རྒྱལ་ཁབ་འདྲ་མིན་ནང་གནས་པའི་གསོ་རིག་ཐོན་དངོས་ཁག་གི་ཚོང་ཤག་རྣམས་དང༌། གསོ་རིག་ཐོན་དངོས་སྤུས་གཟིགས་གནང་མཁན་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་འཆར་དུས་ནས་དུས་སུ་གནང་མུས་དང༌། དགོངས་འཆར་གནང་བ་རྣམས་ལ་སྡེ་ཚན་གྱིས་ཕྱོགས་བསྡོམས་ཞིབ་འཇུག་གིས་རིག་གཞུང་ལྷན་ཚོགས་ལ་སྙན་གསེང་ཞུས་ཏེ་ལག་བསྟར་ཅི་དགོས་བཐག་གཅོད་ཞུ་བཞིན་ཡོད།
སྤུས་ཚད་བརྟག་དཔྱད་ཁང་།
སྤུས་ཚད་བརྟག་དཔྱད་ཁང་འདི་སྨན་སྦྱོར་ཁང་དང་སྔོ་སྦྱོར་ཉམས་ཞིབ་སྡེ་ཚན་གཉིས་ཀྱི་སྨན་རྒྱུ་བརྟག་དཔྱད་ཚན་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། དེ་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༢ ལོར་གསར་འཛུགས་གནང་བ་དང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ལོར་གཞི་རྒྱ་ཇེ་ཆེར་བཏང་བ་ཞིག་ཡིན། ཚན་པ་འདིའི་དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོ་ནི་སྨན་རྩིས་ཁང་གིས་བཟོ་སྐྲུན་བྱེད་བཞིན་པའི་གསོལ་སྨན་གསོ་རིག་ཐོན་དངོས་རྣམས་དང་། སྨན་རྒྱུ་བཅས་ལ་ཚན་རིག་ལམ་ནས་སྤུས་ཚད་སྟངས་འཛིན་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཡིན། དེ་ཡང་སྨན་དང་སྨན་ཟས། བྱུག་རྫས། སྨན་རྒྱུ་སོགས་ཀྱི་སྤུས་ཚད་དང་། བསྲེས་ལྷད། སྐམ་རློན། མཁྲེགས་ཚད། ལྕི་ཡང་གི་ཚད་སོགས་ལ་དེང་གི་ཚན་རིག་གི་ལམ་ནས་བརྟག་དཔྱད་དང་སྟངས་འཛིན་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། འབྱུང་འགྱུར་བོད་སྨན་དང་སྨན་རྒྱུའི་ཚད་གཞི་གསར་གཏོད་བྱེད་པའི་ལས་གཞི་འགྲོ་བཞིན་ཡོད།
ཉམས་ཞིབ་དང་རྒྱུན་གཏན་གྱི་ལས་ཀའི་བརྒྱུད་རིམ།
དབུས་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་བཟོ་སྐྲུན་སྡེ་ཚན་སྨན་སྦྱོར་ཁང་ནས་ནད་རིགས་འདྲ་མིན་ལ་ཕན་པའི་སྨན་སྣ་རིགས་ ༡༧༠ ཙམ་དང་། སྔོ་སྦྱོར་ཉམས་ཞིབ་སྡེ་ཚན་ནས་གསོ་རིག་ཐོན་དངོས་རིགས་ ༤༣ གསར་བཟོ་རྣམས་ལ་བཟོ་སྐྲུན་ཐོན་སྐྱེད་ཆེད་སྨན་རྒྱུ་སྣ་གྲངས་ ༥༠༠ ལྷག་ཙམ་ས་ཁུལ་འདྲ་མིན་ནས་མཁོ་སྒྲུབ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། སྨན་དང་གསོ་རིག་ཐོན་དངོས་རྣམས་ཀྱིི་སྦྱོར་བ་ཚད་ལྡན་དང་། སྦྱོར་སྡེབ་སྔ་ཕྱི་ཆ་སྙོམས། ཕན་ནུས་ཚད་ལྡན་དགོས་རྒྱུ་ནི་ཤིན་ཏུ་གལ་གནད་ཆེ་བ་དང་དེ་ཡོང་ཐབས་ལ། སྨན་རྒྱུ་བྱེ་བྲག་གི་སྤུས་ཚད་ཚད་གཞི Quality Standards ངེས་པར་དུ་དགོས་གལ་དང་། དེར་བརྟེན་ཐོག་མ་སྨན་རྒྱུའི་སྤུས་ཚད་དེ་བོད་ཀྱི་གསོ་བ་རིག་པའི་གཞུང་གཞིར་བཟུང་སྟངས་འཛིན་བྱ་རྒྱུ་དང་། དེ་བཞིན་ཚན་རིག་ཐོག་ནས་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་བཞིན་ཡོད།
སྨན་རྩིས་ཁང་གི་བཟོ་སྐྲུན་ཞུས་པའི་སྨན་དང་། གསོ་རིག་ཐོན་དངོས་རྣམས་བཟོ་སྐྲུན་ཞུས་ཏེ་རིམ་བཞིན་འདི་ག་སྤུས་ཚད་བརྟག་དཔྱད་ཁང་དུ་སྤུས་ཚད་བརྟག་དཔྱད་ཆེད་དཔེ་མཚོན་ Sample གནང་བ་དང་། སྨན་དང་གསོ་རིག་སྨན་སྟོབས་སྐྱེད་རིགས་སྨན་ཇ་སོགས་ཀྱི་བརྟག་དཔྱད་ཡིག་ཆ་ Quality Control Methods for Medicinal Plant material, WHO གཞིར་བཟུང་བརྟག་དཔྱད་བྱས་པ་དང་། བྱུག་རྫས་རིགས་ལ་རྒྱ་གར་ཧྥ་མ་ཀོ་པི་ཡ་དང་ཡོ་རོབ་ཧྥ་མ་ཀོ་པོ་ཡ་དཔྱད་གཞིའི་ཡིག་ཆ་ Indian and European Pharmacopoeia གཞིར་བཟུང་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་བཞིན་ཡོད། འོན་ཀྱང་སྨན་སྦྱོར་ཁང་དང་སྔོ་སྦྱོར་སྡེ་ཚན་གཉིས་ནས་ཐོན་དངོས་བཟོ་སྐྲུན་ཞུས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཚད་གཞི་ Monograph of Tibetan Medicine and Sorig Products མེད་སྟབས་བཟོ་སྐྲུན་ཞུས་ཏེ་རིམ་བཞིན་བརྟག་དཔྱད་བྱས་ནས་བརྟག་འབྲས་རྣམས་ཕྱོགས་བསྡོམས་ཀྱིས་མཐར་སྨན་དང་གསོ་རིག་ཐོན་དངོས་རྣམས་ཀྱི་སྤུས་ཚད་ཚད་གཞི་བཟོ་འཆར་ཡོད། ཚན་པ་འདི་ནས་སྨན་རྒྱུ་རིགས་ ༥༠ ཙམ་དང་སྨན་སྣ་གྲངས་ ༧༠ ལྷག་ཙམ་ལ་ཚན་རིག་ལམ་ནས་སྤུས་ཚད་ཚད་གཞི་བརྟག་འབྲས་གཏན་འབེབས་རག་ཟིན་གྱིས་དེབ་ཆུང་ཐོག་དཔར་སྐྲུན་ཞུ་བཞིན་པ་དང་། དེ་ནས་རིམ་པས་སྨན་ཡོངས་དང་གསོ་རིག་ཐོན་དངོས་རྣམས་ལ་ཚད་གཞི་བཟོ་རྒྱུའི་ལས་གཞི་འགྲོ་བཞིན་ཡོད།།
མཐའ་མའི་འདོན་ཐེངས་།: 16.04.2016 ཉིན། 11:57 AM
<< སྔ་མ།